Op deze pagina volgt een stuk met algemene informatie over zadels, met een aantal veel gestelde vragen.
Lees de informatie door om te zien of uw vraag erbij staat. Zo niet kunt u altijd via onze contact pagina uw vraag stellen.
Vragen die hier beantwoord worden:
- Wat is het verschil tussen maatzadels en standaardzadels?
- Symmetrie
- Verandering van het paard.
- Zadelonderhoud
- Witte haren
- Kale plekken
- Droge plekken
Wat is het verschil tussen maatzadels en standaardzadels?
Het verschil met maatzadels en standaardzadels is vooral dat maatzadels op bestelling naar een aantal specifieke eisen worden gemaakt, en een standaardzadel per verschillende boommaat en zit maat in een groot aantal wordt gemaakt en dus meestal op voorraad leverbaar is.
Gaston Mercier is een zogenaamd maatzadel. Dit betekent dat het zadel voor uw paard, en u als ruiter (binnen de specifieke kenmerken van de modellen) op bestelling wordt gemaakt. Hierdoor is de levertijd van een maatzadel langer dan bij een standaardzadel. Bij het nemen van de maat wordt rekening gehouden met de breedte van de schoft, en vorm en lengte van de rug van het paard, maar ook met de rit en beenlengte (en kleurwensen) van de ruiter.
Massimo is een standaardzadel en wordt in principe niet op bestelling gemaakt, maar in serie in bepaalde vaste maten. Massimo hanteert kleine stapjes qua boommaat en hierdoor kan zeer nauwkeurig de juiste maat bepaald worden. Zo kom je zeer dicht in de buurt van een maatzadel, maar is er wel een hele korte levertijd. Als iemand een andere kleur dan zwart wil dan kan een zadel op bestelling gemaakt worden.
De Trekker zadels zijn weer anders omdat zij
vanuit de pommel helemaal aanpasbaar zijn. Deze zadels worden standaard
gemaakt en kunnen via de verstelbare pommel in de gewenste maat
gedraaid worden.
Malibaud zadels worden op bestelling gemaakt, maar er is een beperkt aantal mogelijkheden bij deze zadels vanwege de boomvorm.
Symmetrie
Veel mensen denken dat een maatzadel in alle aspecten precies op maat wordt gemaakt voor het paard. De scheefheid van (veel) paarden wordt hier niet in meegenomen. Elk zadel, maatzadel of standaardzadel wordt symmetrisch gemaakt. De reden hierachter is logisch: als een zadels scheef gemaakt wordt zal dit voorkomen dat het paard ooit weer recht getraind kan worden. Het zadel zou dan immers hinderen.
Bijna elk paard is in meerdere of mindere mate scheef. Vanuit een voorkeurs-graashouding krijgt het jonge paard al snel een favoriete manier van bewegen, vergelijkbaar met onze rechts- (of bij minder mensen links) handigheid. Bij het rijden merkt de ruiter een verschil bij het inbuigen, maar ook zal de ruiter iets scheef kunnen gaan zitten doordat 1 kant van de rug minder gespierd is. Omdat dit over het algemeen de zwakkere kant van het paard is en daar de ruiter met meer gewicht op zit zal de scheefheid alleen maar verergeren als er niet gericht rijtechnisch getraind wordt om het paard rechter te rijden.
De ruiter kan hierin geholpen worden door het zadel weer rechter te krijgen, zodat de ruiter weer recht op het paard zit. Green Distance werkt bij voorkeur met onderleggers om dit op te lossen zodat het zadel symmetrisch en goed gevuld blijft.
Het oplossen van een scheve bespiering kan goed worden geholpen met speciaal aangepaste dekjes die het gemis aan bespiering aan de zwakke kant opvullen zodat de ruiter weer recht zit en gericht kan werken aan het paard. Geleidelijk aan kan dan de opvulling verminderd worden.
Verandering van het paard
Bij alle zadels geldt: ook al past het zadel in eerste instantie goed, het paard kan altijd gaan veranderen.
Factoren die hierop van invloed zijn zijn:
- leeftijd
- ander werk/ andere ruiter
- ander stal/weide management
- seizoensveranderingen
- blessures
Door deze dingen kan de bespiering van het paard toenemen of verdwijnen. Eens een goed passend zadel betekend dus (helaas) niet altijd een passend zadel! Met name jonge paarden, paarden die hiervoor een slecht passend zadel hadden of paarden die ander werk gaan doen kunnen in korte tijd veranderen.
Blijft u dus altijd goed naar uw paard kijken en controleer regelmatig of alles nog prettig ligt. In onze informatiepagina’s geven we u daar de nodige informatie voor of Green Distance kan bij u langskomen om het zadel te checken. De maten van het paard blijven in ons bestand, dus op deze wijze kunnen we makkelijk nagaan of het paard is veranderd.
Zadelonderhoud
Zadels worden gemaakt van leer. Leer is een natuurlijk product dat chemisch wordt bewerkt om het te kleuren. Verschillende processen worden hiervoor gebruikt, maar er mag steeds minder vanwege milieu eisen. Verschillende processen geven ook verschillende kwaliteit leer, wat uiteraard ook in de prijzen van de zadels verwerkt is.
Bij de opslag op de fabriek kunnen sommige stukken leer wat langer blijven liggen om welke reden dan ook waardoor het iets stugger of droger kan worden. Ook per huid (dus per gebruikt dier) kan het leer verschillend zijn. De ene huid is wat droger of wat grover van vezels en zal ook anders reageren op de omstandigheden van gebruik.
Green Distance adviseert om uw zadel op de volgende manier te onderhouden:
Schoonmaken: Maak het zadel regelmatig schoon met een goede leerreiniger. Met name de plaatsen waar het zadel in contact komt met het zweet van het paard moet regelmatig van vuil en zout ontdaan worden om het leer niet uit te laten drogen. Vergeet u ook niet de onderkant van de kussens: deze worden via het dek toch vaak nat. Laat na het schoonmaken het leer goed drogen en zorg dat er geen resten van de reiniger op het leer blijven.
Invetten/verzorgen: Het is belangrijk goed te voeden om te voorkomen dat het uitdroogt. Bij uitdroging kunnen de vezels loslaten en “knapt” het leer. Overigens moet het leer ook niet verzadigd worden met voeding omdat het dan kan uitrekken en scheuren. Regelmatig na het schoonmaken (en drogen) met een balsem of voedende crème het leer insmeren. Ook hier geldt het leer dat het meest in aanraking komt met vuil en vooral met zweet het meest voeding nodig heeft omdat het zout van het zweet het leer uitdroogt.
Krassen en slijtage: Helaas zal het zadel altijd gebruikssporen gaan vertonen. Hierbij geldt dat hoe droger het leer is des te meer het leer zal krassen en slijten. Vooral op de bovenlaag van het zweetblad is dit goed te zien en jammer. Door op tijd te verzorgen kan veel slijtage voorkomen worden. Hoe dikker het leer des te meer verzorging er in het begin nodig is. Voel bij het zweetblad doe dik en stug deze is: hoe stugger des te meer verzorging het leer nodig heeft. Vergeet niet dat leer een natuurproduct is: elke koe is anders en leer dat wat langer gelegen heeft voordat het gebruikt is kan droger zijn.
Vervangen: Naast de verzorging van het leer is het onderhoud ook belangrijk om tijdig zwakkere plekken in het zadel te kunnen opmerken. Met name de singelstoten en beugelriemen moeten regelmatig kritisch bekeken worden op slijtage en scheurtjes om hiermee onverwachte breuken te voorkomen.
Witte haren
Witte haren op de plek waar het zadel ligt zijn altijd reden voor bezorgdheid, al zijn ze niet altijd zo dramatisch als veel mensen denken. De oorzaak kan verschillend zijn. Witte haren zijn een teken dat de huid waarin het haarzakje zit geïrriteerd of beschadigd is geweest. Maar wanneer komen er wel wit haren en wanneer niet is een vraag waar nog niet echt antwoord op komt.
Sommige paarden zijn veel gevoeliger voor witte haren dan andere paarden, met name stekelharige paarden lijken veel sneller witte plekken te krijgen dan andere paarden. Maar ook per ras kan het verschillend zijn,
Een kras door trap of beet van een ander paard geeft meestal geen witte haren, maar een plekje door een zadel, beenbeschermer, deken of soms halster kan wel witte haren geven. De ervaring leert dat witte haren vaak door “lichte” en soms ook herhaaldelijke huidirritatie komen, en dan vaak een periode na de feitelijke irritatie. Met name de rui van zomer naar wintervacht geeft meer witte plekken.
Dit kan door een aantal oorzaken komen.
Irritatie door druk:
ondanks dat vaak gedacht dat witte haren door te hoge druk van het
zadel komt lijkt dit redelijk mee te vallen maar het is wel degelijk
mogelijk! Natuurlijk is de hoeveelheid druk op de rug een combinatie van
het zadel en het gewicht van de ruiter. Een zwaardere ruiter op een
klein zadel geeft een andere druk dan een zelfde zadel met lichtere
ruiter. Als het zadel niet optimaal ligt OF als de ruiter niet optimaal
zit (bv teveel gewicht op voorkant) dan kan er plaatselijk teveel druk
ontstaan wat de huid irriteert omdat de bloedtoevoer wordt dichtgedrukt.
Vaak ziet men dit soort witte plekken als er relatief kleine droge
plekken onder het zadel na het rijden zijn, mn net achter de schouder.
Irritatie door hitte: doordat warmte ophoopt onder het zadel kan de huid te heet worden. Met name dekjes die vocht vasthouden (zoals katoen) worden steeds warmer omdat het vocht steeds heter wordt. Dit is een veel voorkomend probleem in de zomer en vaak is de reactie pas in de herfst bij de rui te zien. Soms is 1 lange rit in warm weer voldoende om de witte haren te krijgen en vaak is er na de rit niets te zien geweest. Men denkt vaak dat juist bontdekjes warm zijn, maar deze nemen geen of weinig vocht op zodat het niet extreem heet onder het zadel wordt. Er zijn steeds meer dekjes die geen vocht opnemen waardoor hittestress voorkomen kan worden. Met name dus katoen moet bij paarden die gevoelig zijn voor hittestress vermeden worden.
Irritatie door wrijving: Het paard beweegt onder zijn zadel, sommige delen meer dan anderen. Met name het achterste deel van de rug, vlak voor de lendenen beweegt veel en soms kan dit achteraan plekken van irritatie geven. Je kan het vergelijken met lang lopen met (nieuwe) schoenen, de huid is dan niet gewend aan wrijving en als het warm is kan dat nog erger worden. Soort sokken (of in het geval van een paard de dekjes) kan hierin ook nog verschil maken. Sommige synthetische materialen kunnen verkeerd voelen voor sommige paarden. Ook kunnen de haren van het paard in gaatjes of haartjes van een dek haken waardoor irritatie ontstaat. Ook scheelt de tijd van het jaar en de haarlengte en gevoeligheid van de huid. Een voorbeeld: aan het hele begin van de rui is de huid stukken gevoeliger dan later. Ook korte haartjes aan begin van zomervacht of bij geschoren paarden kunnen anders op dekjes reageren!
Combinatie van eerdere factoren: Uiteraard gaan een aantal van deze voorgaande factoren met elkaar samen.
Kale plekken
Met name aan het eind van de winter hebben sommige paarden kale plekken rond de overgang van rug naar lendenen. Dit heeft met een aantal factoren te maken.
Als 1e zijn winterharen hol en hierdoor breken ze makkelijker af, met name aan het eind van de winter als de haren oud worden.
Ten 2e is het deel van de rug vlak voor de lendenen vrij bewegelijk dus bij een paard dat veel beweging van links naar rechts heeft (met name in stap) gaat de rand van het dek veel heen en weer op de haren die dan makkelijk afbreken. Soms helpt een antiklit middel spuiten.
Dat dek is nog een laatste punt, het kan zeker schelen om verschillende dekjes te proberen en als het kan dan is omhoog binden aan de lepel van het zadel ook zeker een optie.
Ik krijg vaak de vraag of het ook door het zadel kan komen. Heel soms kan dat bovengenoemde punten iets verergeren, maar meestal heeft het zadel weinig met deze kale plekken te maken.
Droge plekken
Normaal zweetpatroon.
Als een paard begint te zweten zie je dat bij het zadel als eerste waar het paard het meest beweegt rond het zadel: de schouders en de achterkant. Op deze plekken worden je dekjes ook altijd het vieste, door de beweging wordt vuil en later zweet sneller verspreid. Als je in dit beginstadium van zweten het zadel afneemt dan zie je een groot droger vlak (waar het paard niet of nauwelijks onder het zadel beweegt) en dus wat natter en viezer haar rond de kop van de schouder en de achterkant van het zadel.